Tappensches Familienbuch (1889)/248

GenWiki - Digitale Bibliothek
Tappensches Familienbuch (1889)
Inhalt
<<<Vorherige Seite [247]	Nächste Seite>>> [249]
Hilfe zur Nutzung von DjVu-Dateien
Texterfassung: unkorrigiert
Dieser Text wurde noch nicht korrekturgelesen und kann somit Fehler enthalten.

      Quod enim Ericus Senior, Dux Brunsvicensis et Luneburgensis, p. m. eo tempore, quo Calenbergensem aeque ac Götingensem tractum obtinebat, eam sententiam ingressus est, ut ludo litterario Göttingae, cui nomen Paedagogii esse voluit, aperto, de consensu Statuum Provincialium reditus non spernendos, in otiosorum quorundam hominum, kalendarios vocabant, conventicula menstrua factos, conferret, intellexit sane Princeps bonus, moliore dignus aovo, reipublicae interosse, ut enixiori opera ingenii cultus juvaretur. Quod laudabile institutum alii Principes exemplo Suo comprobarunt, al i strenue sunt secuti.

      Certe Divus Julius, Ejus ex fratre Nepos, generosa aemulatione non multo post instituit Gymnasium Gandersheimense, ex quo subsequenti tempore Academia Julia, Conditoris nominis appellata, indultu Invictissimi Imperatoris Maximiliani IIdi pronissima et prolixissima Principis voluntato est instaurata. Hane, ut Ipse Conditor magnificentissime dedicatam nullis sumtibus parceus, impensis ferme Regiis aluit, dum vivebat: Sic Filius, Henricus Julius, litterarum, ut quas Ipse haud perfunctorie culuerat, aestimator aequissimus, Neposque, Fridericus Ulricus, clementissime foverunt et ornarunt, invitatis undique lautissime quavis eonditioue viris, qui solidissimae famam eruditionis suae non solum late per Germaniam diffiderant, sed pene extremos Europae terminos nominis sui impleverant celebritate.

      Ex quo autem, extincta in Friderieo Ulrico Julii posteritate, adultioris jam Aeademiae Juliae cura in Agnatos devoluta est: qui in Terris Luneburgicis adjunctisque Provinciis, quas sub ditiono habebant, suscitatas jam tum ab Ipsorum Majoribus Gloriosissimis liberalium artium officinas, ut Principum personis dignum erat, exquisitissime curabant, hoc, quod ad Elmum est, universae litteraturae emporium tanto teniori affectu complectendum aecipiebant, quanto indies uberiores inde fructus in rempublicam senserant redundare.

      Liberalium enim artium culturam, si singulas illas, nedum si universarum inter se junctarum studia spectes, si qnis est, qui parum aut nihil, cum ad totius generis humani, tum ad populorum in societatem quandam civilem conjunctorum felicitatem conferre putat, eum oportet in rerum vel humillimis notissimarum ignoratione versari.

      Quod enim copia est virorum, quibus negotia demandentur publica cum inter suos tum inter exteros expedienda: quod habentur prudentes ac periti juiis Divini et humani interpretes causarumque in controversiam adductarum disceptatores: quod diserti existunt oratores, qui culti flumine oris gravissimas citius lites dirimant dissidentesque inter se contentionibus animos in concordiam reducant, quam atrocissimo armorum strepitu cruentisque pugnis praestari potuisset: quod in promtu sunt gubernatores provinciarum, usu rerum perfecti, prudentia civili excellentes, comitate non minus quam gravitate conspicui: quod denique in civitate quavis omnes, summi, imi, affecta valetudine habeant, quibus se curandos committant securius, quam ante, cum Hippocratis Galenique artes incultae jacerent, id vero bonis litteris, uberius laetiusque ex eo tempore excultis, quo frequentiores Academiae, universorum matres studiorum coeptae sunt aperiri, si quod res est volumus fateri, unice debetur.

      Fructu ex Universitatibus, quo nomine scholae vocantur Regiae, capiendo cum statu civili certat Ecclesia, coetus ille sacer, a republica hospitio, Deo sic volente, benigne exceptus et summorum curis Imperantium post Deum fovendus ac tuendus. Ecclesia hinc accipit Pastores et Doctores, quorum opera sancti comparentur ad functionem quisque sui muneris, ut corpus Christi aedificetur. Accipit hinc, qui primae pueritiae sacratissimae religionis rudimenta instillent, adolescentulos uberiori doctrina enutriant, adultioribus pabula sua proponant, donec omnes coelestis doctrinae luce collustrati ad spem aeternae beatitatis indubiam perficiantur.

      Inde, ex quo tempore passim ubique locorum collecti sunt coetus, purioribus ad normam religionis Christianae sacris initiati, docentium audientiumque ordine distincti, iidem, non secus ac olim in gente Deo peculii nomine sacra institutum erat, semper habuere scholas, in quibus non tantum in gremium Ecclesiae recipiendi, quos catechumenos vocabant, prima quasi elementa suae professionis ante initiationis ceremonias capiebant, sedetiam, si qui ad munia sacra, dummodo cura humanae institutionis Divino favore et adjumento